BUSINESS : โอกาสและความเสี่ยงในตะวันออกกลาง โดย คุณสุเมธ จุลชาต เอกอัครราชทูตไทย ประจำกรุงมานามา ราชอาณาจักรบาห์เรน

ปัจจุบันตลาดตะวันออกกลางกำลังกลายเป็นหนึ่งในเป้าหมายสำคัญของผู้ประกอบการไทยที่ต้องการขยายโอกาสทางธุรกิจในระดับสากล ด้วยศักยภาพทางเศรษฐกิจ กำลังซื้อที่สูง และความต้องการสินค้านำเข้าที่เพิ่มขึ้นโดยเฉพาะในกลุ่มสุขภาพ การแพทย์ และ ESG ประเทศไทยมีข้อได้เปรียบในหลายด้าน ทั้งคุณภาพสินค้า ความเข้าใจด้านมาตรฐานฮาลาล และภาพลักษณ์ที่ดีของสินค้าไทยในสายตาผู้บริโภคตะวันออกกลาง

ในบทสัมภาษณ์นี้ นายสุเมธ จุลชาต เอกอัครราชทูตไทย ประจำกรุงมานามา ราชอาณาจักรบาห์เรน และ คุณวรภัทร์ คุณวิเศษพงษ์ แห่ง Siam Secret จะมาแบ่งปันมุมมองเกี่ยวกับโอกาส ความท้าทาย และแนวทางที่ประเทศไทยสามารถใช้เพื่อเติบโตอย่างยั่งยืนในตลาดตะวันออกกลาง

Q : มองเห็นโอกาสและความเสี่ยงอย่างไรในการขยายตลาดไปยังตะวันออกกลาง?

ตลาดตะวันออกกลางเป็นหนึ่งในภูมิภาคที่มีศักยภาพสูงสุดสำหรับการขยายตัวของธุรกิจไทย ทั้งจากโครงสร้างประชากรที่ยังมีอายุเฉลี่ยน้อย กำลังซื้อสูง และความต้องการสินค้านำเข้าที่เพิ่มขึ้น โดยเฉพาะในภาค สุขภาพ การแพทย์ และอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับ ESG ซึ่งสอดคล้องกับทิศทางของโลกและจุดแข็งของประเทศไทย

ในระยะสั้น ไทยสามารถเข้าไปตอบสนองความต้องการสินค้านำเข้าได้ทันที โดยเฉพาะในกลุ่มสินค้า อาหารและเกษตรกรรม มาตรฐานฮาลาล เครื่องมือแพทย์ และสินค้าเพื่อสุขภาพ ซึ่งเป็นกลุ่มที่ตะวันออกกลางให้ความสำคัญ ในระยะกลาง เราสามารถ พัฒนาเครือข่ายพันธมิตรเชิงกลยุทธ์ กับผู้นำเข้าและผู้ประกอบการท้องถิ่น รวมถึงผลักดันให้ไทยเป็น ศูนย์กลางด้าน ESG และ Circular Economy สำหรับตลาดตะวันออกกลาง

ในระยะยาว เป้าหมายของเราคือการสร้าง Brand Positioning ที่แข็งแกร่งของสินค้าไทยในตะวันออกกลาง พร้อมกับขยาย ช่องทางการลงทุน การผลิต และการพัฒนาเทคโนโลยีร่วมกัน เพื่อตอบโจทย์นโยบาย Economic Diversification ของภูมิภาคนี้ เช่น การนำ AI และดิจิทัลเทคโนโลยี มาใช้ในห่วงโซ่อุปทาน เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการค้าระหว่างไทยกับตะวันออกกลาง

อย่างไรก็ตาม ความท้าทายสำคัญที่เราต้องเผชิญ ได้แก่ ต้นทุนโลจิสติกส์ที่สูง กฎระเบียบการนำเข้าที่ซับซ้อน และความเข้าใจเชิงลึกเกี่ยวกับวัฒนธรรม ศาสนา และพฤติกรรมผู้บริโภค ซึ่งไทยจำเป็นต้องปรับตัวและใช้กลยุทธ์ระยะยาวเพื่อสร้าง ความเชื่อมั่น ความร่วมมือ และโอกาสทางธุรกิจที่ยั่งยืน ในตลาดแห่งนี้

Q: ผู้ประกอบการไทยต้องเตรียมตัวอย่างไรเพื่อให้ธุรกิจตอบโจทย์ลูกค้าชาวตะวันออกกลาง?

จากประสบการณ์ที่ผมทำงานและศึกษาตลาดตะวันออกกลางมาหลายปี มีหลายปัจจัยที่ผู้ประกอบการต้องคำนึงถึง ตลาดนี้ไม่ได้ง่าย แต่มีโอกาสมหาศาลหากรู้วิธีเข้าถึง มี 3 เรื่องหลักที่ต้องให้ความสำคัญ

1. ต้นทุนและราคาขาย
สินค้าจากไทยได้รับการยอมรับว่ามีคุณภาพดี แต่ในตลาดตะวันออกกลาง การแข่งขันด้านราคาเป็นเรื่องสำคัญ ต้นทุนขนส่งเป็นหนึ่งในอุปสรรคหลัก การขนส่งสินค้าทางเรืออาจใช้เวลานานกว่าคู่แข่งจากยุโรปหรือจีน การหาทางลดต้นทุนโดยใช้ ระบบโลจิสติกส์ที่มีประสิทธิภาพ เช่น การตั้งศูนย์กระจายสินค้าในภูมิภาค หรือร่วมมือกับพันธมิตรท้องถิ่น จะช่วยให้สินค้าสามารถแข่งขันได้มากขึ้น

2. เข้าใจพฤติกรรมผู้บริโภค
ตลาดตะวันออกกลางไม่ได้มีแค่กลุ่มลูกค้ากำลังซื้อสูง แต่ยังมีกลุ่มแรงงานต่างชาติที่มองหาสินค้าในราคาที่เข้าถึงได้ ผู้ประกอบการต้องวางกลยุทธ์ให้เหมาะสมกับทั้ง 2 กลุ่ม

• กลุ่มระดับบน ต้องการสินค้าที่มีคุณภาพ มีมาตรฐาน และสร้างภาพลักษณ์ที่ดี
• กลุ่มราคาประหยัด ต้องการสินค้าที่คุ้มค่า แต่ยังมีมาตรฐานที่เชื่อถือได้

วัฒนธรรมและศาสนาก็เป็นปัจจัยสำคัญ สินค้าหลายประเภทต้องได้รับ มาตรฐานฮาลาล โดยเฉพาะอาหารและเครื่องสำอาง การเข้าใจวันหยุดสำคัญและเทศกาล เช่น รอมฎอน ซึ่งเป็นช่วงที่กำลังซื้อมหาศาล จะช่วยให้วางแผนการตลาดได้ดีขึ้น

3. สร้างความสัมพันธ์ระยะยาว
ตลาดตะวันออกกลาง ให้ความสำคัญกับความไว้วางใจและความสัมพันธ์ระหว่างคู่ค้า มากกว่าการตัดสินใจจากราคาหรือคุณภาพสินค้าเพียงอย่างเดียว การสร้างเครือข่ายธุรกิจ (Networking) และการมี พันธมิตรทางการค้าในพื้นที่ จะช่วยให้สามารถเจรจาและปิดการขายได้ง่ายขึ้น บางครั้งการทำธุรกิจอาจต้องใช้เวลาเพื่อสร้างความเชื่อมั่น

Q : จุดอ่อนที่ผู้ประกอบการไทยต้องระวังมีอะไรบ้าง?

มีหลายเรื่องที่เป็นอุปสรรคและต้องปรับตัว

• ขาดความเข้าใจเรื่องกฎระเบียบ แต่ละประเทศในตะวันออกกลางมีกฎหมายนำเข้าที่แตกต่างกัน ซาอุดีอาระเบียมีข้อกำหนดเรื่องมาตรฐานสินค้าที่เข้มงวด ขณะที่ UAE มีความเปิดกว้างมากกว่า การศึกษาเรื่องนี้ให้ละเอียดตั้งแต่ต้นช่วยลดความเสี่ยงได้
• ต้นทุนโลจิสติกส์สูง หากไม่มีแผนกระจายสินค้าที่ดี ต้นทุนที่สูงขึ้นอาจทำให้เสียเปรียบคู่แข่งจากจีน อินเดีย หรือยุโรป
• ขาดเครือข่ายในท้องถิ่น ตลาดนี้พึ่งพา Connection อย่างมาก ถ้าขาดพันธมิตรที่ไว้ใจได้ โอกาสในการเข้าถึงตลาดก็จะน้อยลง

Q : อะไรคือโอกาสสำคัญของไทยในตลาดนี้?

ไทยมีภาพลักษณ์ที่ดีมากในตลาดตะวันออกกลาง โดยเฉพาะ สินค้าอาหารและสุขภาพ สินค้าเกษตรแปรรูป อาหารแช่แข็ง และเครื่องสำอางจากธรรมชาติได้รับความนิยมสูง ตลาด ESG และพลังงานสะอาดก็กำลังเติบโต ซึ่งสอดคล้องกับความเชี่ยวชาญของไทย ที่สำคัญ หลายประเทศในภูมิภาคกำลัง ผลักดันเศรษฐกิจให้หลากหลายขึ้น ไม่ได้พึ่งพาน้ำมันเหมือนในอดีต สิ่งนี้เปิดโอกาสให้ธุรกิจจากต่างประเทศ โดยเฉพาะด้าน สุขภาพ เทคโนโลยี และพลังงานทางเลือก ได้เข้ามามีบทบาท

Q : ถ้าผู้ประกอบการไทยอยากเริ่มต้น ต้องทำอย่างไร?

ตลาดตะวันออกกลางมีศักยภาพมหาศาล ถ้าเข้าใจธรรมชาติของตลาดและวางแผนให้ดี ไทยสามารถเติบโตในภูมิภาคนี้ได้อย่างยั่งยืน การเตรียมตัวเข้าสู่ตลาดตะวันออกกลางต้องมองระยะยาวและวางแผนอย่างรอบคอบ โดยเริ่มจากการศึกษาตลาดให้ลึกซึ้ง เนื่องจากแต่ละประเทศมีความต้องการและกฎระเบียบที่แตกต่างกัน การทำวิจัยตลาดจึงเป็นสิ่งจำเป็น ถัดมาคือการหาพันธมิตรที่เหมาะสม ไม่ว่าจะเป็นผู้นำเข้า ตัวแทนจำหน่าย หรือพันธมิตรในท้องถิ่นที่สามารถช่วยให้เข้าถึงเครือข่ายทางธุรกิจได้ง่ายขึ้น ที่สำคัญที่สุดคือการสร้างความไว้วางใจในระยะยาว เพราะตลาดนี้ให้ความสำคัญกับความสัมพันธ์มากกว่าการซื้อขายเพียงครั้งเดียว ผู้ประกอบการต้องมีความต่อเนื่องในการทำธุรกิจและมุ่งสร้างพันธมิตรที่มั่นคงเพื่อความสำเร็จในระยะยาว

Q : สถานเอกอัครราชทูตและทีมประเทศไทยมีบทบาทอย่างไรในการสนับสนุนธุรกิจไทยในตะวันออกกลาง?

รัฐบาลและสถานเอกอัครราชทูตมีบทบาทสำคัญในการช่วยให้ผู้ประกอบการไทยเข้าถึงตลาดตะวันออกกลางได้ง่ายขึ้น โดยมี 4 แนวทางหลักที่ดำเนินการอยู่ในปัจจุบัน อันดับแรกคือการเสริมสร้างความสัมพันธ์ระดับสูงกับหน่วยงานภาครัฐและเอกชนในประเทศเป้าหมาย เพื่อผลักดันข้อตกลงทางการค้า ลดอุปสรรคในการนำเข้าสินค้า และสร้างความเชื่อมั่นให้กับตลาด

นอกจากนี้ ยังมีการเปิดพื้นที่ให้ผู้ประกอบการไทยได้แสดงศักยภาพผ่านงานแสดงสินค้า งานเทศกาล และกิจกรรมส่งเสริมการขายในภูมิภาค ซึ่งช่วยให้สินค้าของไทยได้รับการยอมรับและเป็นที่รู้จักในวงกว้างมากขึ้น

อีกด้านหนึ่งคือการส่งเสริมการจับคู่ทางธุรกิจ (B2B) โดยสถานเอกอัครราชทูตและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจะช่วยจัดกิจกรรมเชื่อมโยงระหว่างผู้นำเข้าตะวันออกกลางและผู้ส่งออกไทย รวมถึงผลักดันให้คู่ค้าจากตะวันออกกลางเดินทางมาดูศักยภาพของสินค้าและการผลิตในประเทศไทย

สุดท้ายคือการให้ข้อมูลและคำปรึกษาเกี่ยวกับแนวโน้มตลาด กฎระเบียบทางการค้า และมาตรฐานที่สำคัญ ซึ่งช่วยให้ผู้ประกอบการสามารถปรับกลยุทธ์ให้เหมาะสมและแข่งขันได้อย่างมีประสิทธิภาพ อ่านเพิ่มเติม

Q : ทำไมตะวันออกกลางยังเป็นตลาดที่ไทยควรลงทุนต่อ?

ตะวันออกกลางไม่ใช่แค่ตลาดทางเลือก แต่เป็นตลาดที่เต็มไปด้วยโอกาส โดยไทยมีข้อได้เปรียบที่สำคัญหลายประการ อันดับแรกคือภาพลักษณ์ที่ดีของสินค้าไทยในสายตาผู้บริโภค เนื่องจากหลายประเทศในตะวันออกกลางคุ้นเคยกับคุณภาพสินค้าไทยเป็นอย่างดี

สินค้าหลายประเภทของไทยยังมีศักยภาพในการเติบโตในตลาดนี้ เช่น อาหาร การเกษตร เครื่องใช้ไฟฟ้า และอุตสาหกรรมทางการแพทย์ ซึ่งเป็นกลุ่มสินค้าที่ตะวันออกกลางยังต้องการนำเข้าในปริมาณมาก

“ตะวันออกกลางเป็นตลาดแห่งอนาคตที่ไทยมีศักยภาพในการแข่งขันอย่างแท้จริง หากผู้ประกอบการสามารถปรับกลยุทธ์และเข้าใจธรรมชาติของตลาดนี้ได้ โอกาสเติบโตจะยิ่งเพิ่มขึ้น”

เข้าร่วมคอมมูนิตี้ของเรา
Website : o2oforum
Facebook : o2oforum
Community : o2oforum
Line : @o2oforum
Subscribe : o2oforum
Tel : 0970344225, 0970347554, 0970343220